Waarom moet ik eigenlijk…
“Mama, waarom moet ik eigenlijk naar school?”. Ik zal een jaar of twintig zijn geweest, toen ik die vraag stelde. Ik hield ‘moeders’ immers graag voor de gek, ook op zogenaamde volwassen leeftijd. Maar diezelfde vraag heb ik écht gesteld toen ik een jaar of 6 of 7 was. Waarschijnlijk mede ingegeven door dat ene nummer van Pink Floyd dat zo vaak uit de kamer van mijn oudere broer schalde; “Hey, teacher, leave them kids alone!”. Hij had het nummer voor mij vertaald, ondanks zijn 3 voor Engels.
X5gldQ
Jeugdherinneringen, wie koestert ze niet? Ik wel, en ik kan me sommige nog best goed voor de geest halen. Mijn eerste woordje dat ik geschreven had bijvoorbeeld. ‘X5gldQ’, of iets in die trant. Toen was het mijn vader die ik vroeg wat ik geschreven had. “Niets”, antwoordde hij, wat ik niet begreep, want ik had toch écht letters op papier gekrabbeld? Daar moest toch iets staan?
Afvragen
Lezers van deze column zullen zich inmiddels wellicht hetzelfde afvragen, wat staat hier tot nu toe nu eigenlijk? Als antwoord op de openingszin van deze column kan ik me als antwoord herinneren dat naar school gaan moest van de burgemeester. Of dat technisch zo klopte, weet ik niet. Blijkbaar was dit de manier van m’n moeder om de leerplicht simpel uitgelegd te krijgen, en we liepen op dat moment net voorbij het huis van de burgemeester. Of ik toen doorgevraagd heb, weet ik niet. Ik kan me ook niet herinneren of ik me daarna ooit nog heb afgevraagd waarom ik naar school moest.
Nieuwsgierigheid is een groot goed binnen het onderwijs, zo niet de belangrijkste.
Reflectie
Of dat goed is? Ik vraag het me af. Nieuwsgierigheid is een groot goed binnen het onderwijs, zo niet de belangrijkste. Kritisch zijn. Reflectie op het (eigen) handelen. Waarom zijn dingen zoals ze zijn? School werd voor mij een vanzelfsprekendheid, want je moest immers leren, net als iedereen. En dan later ook gaan werken en geld verdienen, net als iedereen. Waarom ik het me afvroeg, ik weet het niet. Ik zal vast ook niet de enige zijn geweest, kinderen stellen veel vragen. Daarbij had ik deze niet eens zozeer gesteld omdat ik geen zin had in school en dat is maar goed ook. Vanaf het moment dat ik voor het eerst de kleuterklas in rende tot nu: ik ben bijna altijd wel aan een school verbonden geweest. Eerst als leerling, toen student en nu als medewerker van een hogeschool.
Vanzelfsprekend
In de hogeschoolomgeving waar ik nu werk, weet ik niet of door anderen de vraag: “Waarom moet ik eigenlijk naar school?”, nog veel gesteld wordt. Hardop hoor ik het nooit, maar wat gaat er eigenlijk om in die koppen van al die mensen, jong en oud, die ik dagelijks door de gangen zie lopen? Ergens hoop ik dat ieder van hen zich dagelijks afvraagt waarom ze júist daar zijn. En dat het antwoord vanzelfsprekend is; om iets te leren natuurlijk. Maar is dat allemaal wel zo vanzelfsprekend? Voor de studenten wel. Ze zijn al lang op een leeftijd dat de leerplicht niet meer geldt. En hoewel een groeiend aantal van hen nog steeds thuis woont, zullen ze hun ouders naar alle waarschijnlijkheid niet meer met dergelijke vragen belasten. Ze werken aan hun toekomst, en ik hoop dat ze dat doen zonder dat de cynische toevoeging van Doe Maar door hun hoofd maalt: ‘voordat de bom valt’.
Ik heb zelf nooit het idee gehad om later op een hogeschool te gaan werken, of in het onderwijs in het algemeen. Maar nu dat wél het geval is, koester ik die omgeving.
Bijenkorf
En al die anderen die op een hogeschool rondlopen? Ik heb zelf nooit het idee gehad om later op een hogeschool te gaan werken, of in het onderwijs in het algemeen. Maar nu dat wél het geval is, koester ik die omgeving. Het is geen ommuurde vesting die doorbroken moet worden, eerder een bijenkorf waar kennis in- en uitvliegt.
Wanneer ik met een willekeurige docent of collega praat, valt me op hoeveel en hoe graag ze hun kennis willen delen, iets uit willen leggen, of willen vertellen wat ze zélf onlangs in hun eigen onderwijspraktijk hebben geleerd. Kortom, een omgeving waar men leert van, over en met elkaar, of je nu student, docent of stafmedewerker bent. Een omgeving waar hopelijk niemand zich afvraagt: ‘Waarom moet ik eigenlijk naar school?’