Terugkijken en vooruitblikken
Als iets niet werkt in de klas, en je blijft doen wat je doet als leerkracht of docent, dan is de kans dat de situatie verandert klein. De tijd nemen om periodiek terug te kijken en vooruit te blikken is dan ook erg belangrijk.
Boemerang
In de eerste week van juli organiseerden wij, vanuit het lectoraat Jeugdhulp in Transformatie, een symposium met de titel ‘Boemerangbeleid’ naar het gelijknamige proefschrift van onderzoekster Sharon Stellaard. De interessante inzichten die zij bood ten aanzien van beleid rondom jeugdhulp en passend onderwijs en hoe dit in de afgelopen decennia nauwelijks is veranderd, zette me aan het denken over de huidige situatie in het onderwijs. Wat betekent deze kennis voor onze studenten? Wat betekent deze kennis voor de inhoud van onze opleiding? Sharon benadrukte dat als wij niet veranderen, er ook niets zal veranderen. Dit is denk ik kenmerkend voor een opleiding tot leraar, geen dag of situatie is ooit hetzelfde in de klas.
Als we blijven doen wat we deden, krijgen we wat we hadden.
Reflectiekamer
Het pleidooi van Sharon voor een ‘reflectiekamer’ vond ik dan ook mooi. Niet altijd maar doorgaan, maar bewust periodiek de tijd nemen om even stil te staan bij wat je doet en waarom je dingen doet. Een plek creëren waarin tijd en ruimte is om samen te kunnen reflecteren.
Voor mijn tent op mijn vakantieplek, met afstand van mijn dagelijkse onderwijspraktijk, realiseerde ik me dat ik dit ‘inruimen van tijd’ om even stil te staan eigenlijk te weinig doe en al helemaal niet samen met anderen. Zowel met mijn studenten tijdens mijn lessen als met mijn collega’s. Mijn eerste to-do voor na de vakantie was een feit en langzaam ontstond ruimte in mijn hoofd voor vakantiezaken. De vijf weken vakantie zijn voorbij gevlogen, maar aan het eind van de zomer begin ik ook altijd weer uit te kijken naar de start van het nieuwe studiejaar.
Samen
Zo bedacht, zo gedaan. Met een paar collega’s hebben we een reflectiekamer-moment georganiseerd om het afstudeertraject tegen het licht te houden. Het afgelopen jaar hadden we al een paar keer tegen elkaar gezegd dat het mooi zou zijn om de verbeterkansen die we tijdens deze studiefase zien ook echt te gaan uitvoeren. Het was er alleen nog niet van gekomen. We hebben er nu voor gekozen om dit jaar niet te blijven doen wat we al deden. Door tijdens het afstudeertraject in groepen te werken, samen dit proces te doorlopen en met zowel docenten als studenten in gesprek te gaan, denken we tot nog meer waardevolle beroepsproducten te kunnen komen. De eerste reflectiekamer van dit studiejaar was hiermee een feit en ik kijk uit naar de volgende, als we al wat verder in het afstudeerproces zitten.
Het belang van een studeerbaar, flexibel en evenwichtig opleidingsprogramma is ontzettend relevant.
Goed kijken
Het stilstaan bij het afstuderen in onze opleiding was een opwarmertje voor wat er dit studiejaar nog gaat komen. Met een groep collega’s gaan we de komende maanden ook aan de slag met het doorontwikkelen van ons Pabo-curriculum. Het belang van een studeerbaar, flexibel en evenwichtig opleidingsprogramma, dat we in nauwe afstemming met het werkveld realiseren en uitvoeren, is ontzettend relevant. Zeker nu het, door het lerarentekort, niet vanzelfsprekend is dat alle kinderen een juf of een meester in d e klas hebben. Ik gun onze ontwikkelgroep de rust om aan het begin van dit traject de tijd te nemen en goed te kijken naar ‘wat we deden en wat we hadden’; een reflectiekamer XL. Daarna kunnen we bewuster kijken naar wat we willen en welk moois van wat we ‘deden en hadden’ kunnen behouden en verder ontwikkelen.
Geduld en vertrouwen
Naast deze nieuwe ontwikkelingen binnen de Pabo, ben ik ondertussen, samen met collega-(docent-)onderzoekers van het lectoraat, bezig met het afronden van een onderzoeksrapport naar de samenwerking tussen onderwijs, ouders en jeugdhulp. Deze week was ik op zoek naar quotes om de data te illustreren. In een casus waarin de complexiteit van de situatie groot was en een oplossing niet zomaar voorhanden, las ik een uitspraak van een intern begeleider van de basisschool: “Soms weten we het even niet, maar heb geduld en vertrouwen. In het kind, in de leerkracht, in het gezin.” Deze uitspraak neem ik mee. Stilstaan, geduld en vertrouwen; het kan niet anders dan dat dit een mooi studiejaar gaat worden.