De student centraal?
Een tijdje terug stond er op LinkedIn een oproep voor bloggers voor de website werkenbijhogescholen.nl. Ik vind schrijven erg leuk om te doen, zowel zakelijk als informeel, én ik ga me meer bezig houden met het thema ‘profilering’. Ik ben daarom maar eens gaan informeren naar wat dat inhoudt, bloggen voor deze website. Vervolgens heb ik er even een paar nachten over geslapen, want het is toch ook wel spannend als je ‘schrijfsels’ voor zoveel mensen toegankelijk worden. Maar ik ga de uitdaging graag aan.
Nog geen vijf minuten na mijn ‘jawoord’ had ik al contact met een tekstschrijver om een afspraak te maken voor een interview en met een fotograaf om een fotoshoot in te plannen. Een uur lang poseren voor een paar mooie foto’s valt enigszins buiten mijn comfortzone, maar het is ook een leuke ervaring. En het resultaat mag er zijn, al zeg ik het zelf. Een uur lang praten over mijzelf en wat de redenen zijn om bij een hogeschool te werken, vond ik eigenlijk best gezellig.
Dat leverde niet alleen een rake tekst op, voor mij had het ook als resultaat dat ik de redenen om bij een hogeschool te werken nog eens overdacht. Waarom doe ik wat ik doe. In deze blog neem ik jullie mee in mijn gedachten.
Het onderwijs had altijd al mijn interesse
Mijn beide ouders zijn in het primair onderwijs werkzaam (geweest). Vele verhalen zijn aan de eettafel gedeeld en zelfs de weersverwachting werd gerelateerd aan het gedrag van de kinderen op die dag (“Het gaat zeker onweren vandaag, de kinderen waren zo druk.”).
Overigens is onderwijs sowieso vaak een onderwerp van gesprek. Heel veel mensen, zo niet allemaal, hebben in hun leven onderwijs genoten en hebben daar goede of minder goede ervaringen mee. En het blijft altijd leuk om dat ene verhaal over spijbelen of spieken te vertellen of juist de herinneringen aan die ene leraar op te halen. Ook de ervaringen van het onderwijs van (klein)kinderen kan stof opleveren om over te praten, evenals ontwikkelingen en nieuwsberichten in het onderwijs (stakingen, nieuwe onderwijsconcepten, salarissen van leraren en mogelijke diplomafraude). Op verjaardagen kan het ook vermakelijk zijn verhalen uit de klas te vertellen.
Toen ik zelf nog werkzaam was als docent deed ik daar graag aan mee: de smoezen die ze bedenken, de hilarische taalfouten die je tegenkomt in verslagen of creatieve producten die zijn gemaakt. Of van die keer dat ik maar niet kon ontdekken ‘wie de mol was’ in de klas.
ga nooit het onderwijs in!
Uitdaging om studenten zich te laten ontwikkelen
Even terug naar de eettafel in mijn ouderlijk huis. Ondanks alle verhalen zeiden mijn ouders altijd tegen mij: “ga nooit het onderwijs in!” Een stuk interesse en waarschijnlijk ook een eigenwijs karakter hebben er toch voor gezorgd dat ik heb gesolliciteerd op functies in het onderwijs. Uit mijn sollicitatiebrief voor de functie van docent bij de opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (juni 2007) haal ik daarvoor de volgende reden: “Het lijkt mij een boeiende uitdaging om studenten op een juiste manier te onderwijzen en te begeleiden, zodat zij goede ondersteuning en ook de ruimte krijgen om te kunnen groeien en zichzelf te kunnen ontwikkelen.” Ik heb de baan gekregen (mijn ouders waren, ondanks hun advies, toch stiekem wel trots dat hun dochter het onderwijs in ging) en ook al ben ik inmiddels niet meer als docent werkzaam, toch blijft deze zelfde reden een drijfveer voor mij. Niet meer in de klas zelf, maar wel vanuit de coulissen.
Eigen ervaring
Ik heb zelf verschillende opleidingen gevolgd en ik ben door verschillende docenten begeleid. Toen merkte ik al wat werkt voor mij en wat niet. En dat dat voor anderen soms hetzelfde was en soms ook juist niet. Interessant om te observeren en over na te denken. Ook nu nog volg ik af en toe een korte opleiding of training en ben ik weer even de student. Wat maakt dat je de ene keer goed aan je ontwikkeling kunt werken en dat het de andere keer onveilig voelt? Ik leerde bij de opleiding CMV al dat het van belang is, even simpel gezegd, te kijken wie je doelgroep is, wie er voor je neus staat. Wat is vervolgens het doel wat je met hen wilt bereiken en welke middelen zet je in om dat te bereiken?
De student centraal te stellen. En ik geef direct toe: dat lukt me niet altijd.
Afstemmen op je doelgroep?
Dat geldt uiteraard ook voor het onderwijs. Het primaire doel van een hbo opleiding is studenten zo op te leiden dat ze de kwalificaties beheersen waar het betreffende hbo diploma voor staat. Maar daarnaast wil je ze ook een stukje persoonlijke ontwikkeling meegeven en ze vaardigheden aanleren die het mogelijk maken een leven lang te kunnen leren. Daarop stem je je onderwijs, je begeleiding en ondersteuning af. En daar is ook een goede organisatie voor nodig, zodat alles soepel verloopt. Ik maak er wellicht een hele simpele voorstelling van, in de praktijk komt er natuurlijk meer bij kijken. Maar soms helpt een dergelijke vereenvoudiging wel.
Focus op het onderwijs
Het helpt mij om te relativeren en te prioriteren. Het primaire proces is het onderwijs, ervoor zorgen dat de student zich kan ontwikkelen, kan leren. Het helpt mij om bij keuzes die ik maak, om bij adviezen die ik geef, om bij de producten die ik maak steeds dat voor ogen te houden. De student centraal te stellen. En ik geef direct toe: dat lukt me niet altijd. Ik vind het in ieder geval mooi om er op deze wijze weer even bij stil te mogen staan en er vervolgens weer (meer) bewust mee aan de slag te gaan.
Maar nu toch eerst even vakantie. Even mezelf centraal stellen. En mijn gezin natuurlijk. Fijne zomer allemaal!